เพื่อยกระดับการดูแลด้านสุขภาพจิตของผู้ต้องขังสูงอายุ กรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม เรือนจำเจียอี้ ได้ผนวก “การบำบัดด้วยสวน (Horticultural Therapy)” และ “แนวคิดการดูแลด้วยความเข้าใจบาดแผลทางใจ (Trauma-Informed Care)” จัดทำ “หลักสูตรบำบัดด้วยสวนและศิลปะ—ช่วงเวลาเยียวยาของผู้ใหญ่” ตั้งแต่วันที่ 25 กรกฎาคม เป็นต้นมา รวมจำนวน 4 ครั้งต่อเนื่อง โดยมุ่งเน้นไปที่ผู้ต้องขังสูงอายุซึ่งกำลังเผชิญกับโรคร้ายแรง เช่น มะเร็ง ภาวะสมองเสื่อม หรือโรคหลอดเลือดสมอง (อัมพาต) และได้เชิญ นางสาวเจิ้ง เซียงโหย่ว นักจิตวิทยาการปรึกษาแห่งสถาบันจิตวิทยาเช่าฮุ่ย ซึ่งมีประสบการณ์ยาวนานในด้านการบำบัดด้วยสวนและศิลปะ มานำกิจกรรม เพื่อให้ผู้ต้องขังสูงอายุเรียนรู้การรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสทั้งห้า ฝึกแนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับบาดแผลทางใจ และเสริมสร้างการควบคุมอารมณ์ให้มั่นคง

ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่ร่างกายกำลังเผชิญความเสื่อมถอยตามวัย มีโรคทางกายร่วมด้วย ทำให้จิตใจเปราะบาง เกิดความเหงา ซึมเศร้า ชาเฉยหรือรู้สึกว่างเปล่า ซึ่งล้วนทำให้ความสามารถในการเผชิญปัญหาชีวิตลดลง เกินกว่าช่วง “หน้าต่างการปรับตัวของกายและใจ (Window of Tolerance)” ซึ่งหมายถึงขอบเขตที่บุคคลสามารถปรับตัวต่อความทุกข์ได้ด้วยตนเอง บาดแผลในอดีตหรือสภาพแวดล้อมและความสัมพันธ์ในปัจจุบัน มักจำกัดความสามารถนี้ หากพื้นที่ในการปรับตัวไม่เพียงพอ บุคคลยิ่งเสี่ยงที่จะ “หลุดออกจากหน้าต่าง” และเกิดปฏิกิริยาบาดแผล เช่น การต่อสู้ หนี หรือแข็งทื่อ การบำบัดด้วยสวนซึ่งเปิดโอกาสให้ใกล้ชิดกับชีวิตธรรมชาติ นอกจากกระตุ้นประสาทสัมผัสและฝึกการผ่อนคลายกล้ามเนื้อแล้ว ยังเสริมสร้างการรู้จักตนเอง และกระตุ้นแรงจูงใจในการดูแลตัวเอง ผ่านการผสมผสานกับองค์ความรู้ด้านสุขภาพจิต

ภายในหลักสูตร นักจิตวิทยาเจิ้งเซียงโหย่วได้เริ่มต้นด้วยการอธิบายแนวคิดการดูแลด้วยความเข้าใจบาดแผลทางใจ ต่อมาได้พาผู้ต้องขังทำกิจกรรมประดิษฐ์ “ลูกมอส” และการจัดต้นไม้บนแผ่นไม้ โดยใช้เส้นด้ายสีต่าง ๆ แทนความรู้สึก เชิญชวนผู้เข้าร่วมสะท้อนและจัดระเบียบอารมณ์ของตน อีกทั้งยังได้ทำกิจกรรมย้อมผ้าสีรุ้งแทนบรรยากาศของกลุ่ม เพื่อสร้างสีสันเฉพาะและความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม หนึ่งในผู้ต้องขังซึ่งเป็นอัมพาตครึ่งซีกด้านขวา ได้กล่าวอย่างดีใจว่า “ไม่คิดเลยว่าตนเองยังทำการพันต้นไม้ได้สำเร็จ” ในอีกด้านหนึ่ง นักจิตวิทยาสังเกตว่าผู้เข้าร่วมทุกคนจ้องมองผลงานผ้าย้อมสีของกลุ่มอย่างไม่ละสายตา และต่างกล่าวชื่นชมว่า “สวยจริง ๆ พวกเราทำได้ดีทีเดียว!”

จากแบบสอบถามหลังการเรียน พบว่าร้อยละ 80 ของผู้เข้าร่วมเห็นพ้องว่าหลักสูตรทำให้เข้าใจและสัมผัสได้ถึง “ความมั่นคงทางอารมณ์” และร้อยละ 90 เชื่อว่าตนได้เรียนรู้กลยุทธ์เบื้องต้นในการควบคุมอารมณ์ตนเอง อีกทั้งจากการเปรียบเทียบแบบประเมินก่อนและหลังเข้าร่วม ก็พบว่าผู้ต้องขังบางส่วนมีความมั่นใจและความรู้สึกปลอดภัยเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน

เมื่อสังคมไต้หวันก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ จำนวนผู้ต้องขังสูงอายุในเรือนจำก็เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง เรือนจำเจียอี้จะยังคงผลักดันหลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุอย่างแข็งขัน เพื่อช่วยให้ผู้ต้องขังสูงอายุรับมือกับปัญหาสุขภาพจิต ฟื้นฟูความเข้มแข็งทางใจ และสร้างความสามารถในการดูแลตัวเอง เพื่อมุ่งไปสู่สุขภาพจิตที่ยั่งยืนระยะยาว