Nhằm nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe tâm lý cho phạm nhân cao tuổi, Cơ quan Quản lý Trại giam Gia Nghĩa, thuộc Cục Cải huấn – Bộ Tư pháp, đã đặc biệt kết hợp “liệu pháp làm vườn” và “khái niệm hiểu biết về sang chấn tâm lý”, từ ngày 25/7 triển khai khóa “Liệu pháp làm vườn và nghệ thuật trị liệu” – Thời gian chữa lành cho người lớn, gồm bốn buổi liên tiếp. Đối tượng tham gia là những phạm nhân cao tuổi hiện đang đối diện với các bệnh nghiêm trọng như ung thư, sa sút trí tuệ hoặc tai biến mạch máu não. Ban tổ chức đã mời chuyên gia tâm lý tư vấn Trịnh Tương Nhung, người có nhiều kinh nghiệm trong trị liệu nghệ thuật và làm vườn, hướng dẫn phạm nhân cao tuổi trong thế giới màu sắc và cây xanh, giúp họ nhận diện ngũ quan, học tập khái niệm cơ bản về sang chấn, từ đó thúc đẩy điều hòa và ổn định cảm xúc.

Các học viên tham gia đều đang trải qua quá trình lão hóa thể chất, thường kèm theo bệnh lý cơ thể; tâm lý dễ rơi vào cô đơn, buồn chán, dễ cảm thấy tê liệt và trống rỗng, từ đó làm giảm nghị lực đối diện với khó khăn trong cuộc sống, vượt ra ngoài “cửa sổ dung nạp thân – tâm” của bản thân. “Cửa sổ dung nạp thân – tâm” là phạm vi mà một người có thể tự điều chỉnh khi đối diện nghịch cảnh. Sang chấn trong quá khứ hoặc môi trường sống, quan hệ hiện tại thường thu hẹp cửa sổ này. Khi thiếu không gian điều chỉnh, con người dễ bị “vượt cửa sổ”, xuất hiện phản ứng sang chấn như chiến đấu, trốn chạy hoặc tê liệt. Thông qua quá trình tiếp cận sự sống bằng liệu pháp làm vườn, ngoài việc kích thích đa giác quan, luyện tập thư giãn cơ bắp, kết hợp với kiến thức về sức khỏe tâm lý, học viên còn có thể hiểu rõ bản thân hơn, nâng cao động lực tự chăm sóc.

Trong khóa học, chuyên gia tâm lý Trịnh Tương Nhung trước tiên giới thiệu khái niệm “hiểu biết về sang chấn”, sau đó hướng dẫn phạm nhân hoàn thành sản phẩm thủ công cá nhân như tạo cầu rêu, gắn cây cảnh lên bảng, dùng các loại dây màu khác nhau để biểu đạt cảm xúc, mời gọi phạm nhân sắp xếp và nhận diện cảm xúc của mình. Đồng thời, học viên còn được hướng dẫn tạo tấm vải nhuộm cầu vồng tượng trưng cho bầu không khí tập thể, qua đó xây dựng màu sắc riêng của nhóm và cảm giác gắn kết. Một phạm nhân bị tai biến khiến nửa người bên phải không cử động được đã vui mừng chia sẻ: “Không ngờ tôi vẫn có thể tự tay hoàn thành việc quấn cây.” Mặt khác, chuyên gia tâm lý quan sát thấy, khi phạm nhân nhìn vào tác phẩm vải nhuộm đại diện cho tập thể, họ đều chăm chú thưởng thức, trầm trồ khen ngợi: “Đẹp thật, chúng ta làm cũng khá lắm!”

Theo kết quả khảo sát sau khóa học, 80% học viên cho biết đã thực sự trải nghiệm được “sự ổn định cảm xúc”, gần 90% học viên cho rằng họ đã học được các chiến lược cơ bản để tự điều chỉnh. Thông qua bảng khảo sát trước và sau khóa học, cũng phát hiện một số học viên cảm nhận rõ rệt sự gia tăng về tự tin và an toàn sau khi tham gia.

Trước thực trạng dân số già hóa tại Đài Loan, số lượng phạm nhân cao tuổi trong trại giam ngày càng tăng, Trại giam Gia Nghĩa sẽ tích cực thúc đẩy các khóa học dành cho phạm nhân cao tuổi, hỗ trợ họ ứng phó với các vấn đề sức khỏe tâm lý, từng bước khôi phục nghị lực tinh thần, xây dựng năng lực tự chăm sóc, hướng tới sức khỏe tâm lý bền vững lâu dài.